Η Κατάληψη Ελαία είναι ένας ελεύθερος κοινωνικός χώρος ο οποίος, από την πρώτη στιγμή της λειτουργίας του το 2009, αποτέλεσε χώρο στέγασης αλλά ταυτόχρονα και σημείο συνάντησης δομών, συλλογικοτήτων και ανθρώπων που τους συνδέουν τα κοινά προτάγματα της αντίστασης στον πολιτισμό της εξουσίας και του κέρδους, της αλληλεγγύης και της αυτοοργάνωσης. Φυσικά, όπως παντού στην Ελλάδα, έτσι και στην Κέρκυρα, ένας τέτοιος χώρος δεν θα μπορούσε παρά να γίνει στόχος. Η Ελαία, καθ’ όλη τη διάρκεια της λειτουργίας της ως κατάληψη, έχει δεχτεί διαφόρων ειδών απειλές και επιθέσεις: από προσπάθειες εκκένωσης και καταστολής μέχρι εμπρησμό από φασίστες και καταστροφές στο κατειλημμένο κτήριο. Ακόμη πιο συνηθισμένο φαινόμενο, όμως, είναι η ύπαρξη διάφορων περιστατικών, τα οποία, αν και δεν αποτελούν άμεση απειλή για την κατάληψη, εν τούτοις είναι ενδεικτικά του εχθρικού τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζεται η Ελαία, τόσο από τους κρατικούς φορείς, όσο και από τους κάθε λογής νοικοκυραίους, επιχειρηματίες και λοιπούς ιδιώτες. Τον τελευταίο καιρό, συνέβησαν δύο τέτοια περιστατικά στην κατάληψη, τα οποία αξίζουν λίγη περισσότερη προσοχή.
Το πρώτο περιστατικό συνέβη με ιδιοκτήτη οικοδομής που γειτονεύει με το πίσω μέρος του κατειλημμένου κτήματος. Το άτομο αυτό, προκειμένου να πραγματοποιήσει τις εργασίες που ήθελε στα υπόγεια διαμερίσματά του, δε δίστασε με τον εργολάβο του να καταπατήσει το κτήμα της κατάληψης, χρησιμοποιώντας μηχανήματα τα οποία άνοιξαν δρόμο στο πίσω μέρος του κτήματος-και τα οποία σάρωσαν ό,τι βρήκαν στο διάβα τους, τσακίζοντας μάλιστα και κλαδιά από τις ελιές που υπάρχουν στον χώρο. Με αυτόν τον τρόπο, το συγκεκριμένο άτομο ουσιαστικά ιδιοποιήθηκε δημόσιο χώρο με το «έτσι θέλω», προκειμένου να εξυπηρετήσει τα ατομικά του συμφέροντα και σκοπούς. Συνυπεύθυνοι στην καταπάτηση αυτή είναι, φυσικά, και τα μέλη του Δ.Σ. της χορωδίας που στεγάζεται σε γειτονικό κτήριο, τα οποία του έδωσαν κλειδί με το οποίο απέκτησε πρόσβαση στο πίσω μέρος του κτήματος. Καλό θα ήταν, βέβαια, τα συγκεκριμένα μέλη τους Δ.Σ. να θυμούνται ότι ότι το κτήριο που χρησιμοποιούν τους έχει παραχωρηθεί για να καλυφθούν οι ανάγκες της χορωδίας και μόνο· το γεγονός πως έχουν στην κατοχή τους το κλειδί μιας καγκελόπορτας δεν τους καθιστά ούτε ιδιοκτήτες ούτε διαχειριστές του κτήματος που βρίσκεται πίσω από αυτήν, ούτε τους δίνει το δικαίωμα να γίνονται συνεργοί με οποιονδήποτε ιδιώτη θέλει να καταπατήσει τον χώρο.
Το δεύτερο περιστατικό αφορά στην «επίσκεψη» που δέχτηκε η κατάληψη από υπάλληλο του Τμήματος Αγροτικής Ανάπτυξης και Ελέγχων, του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Η εν λόγω υπάλληλος, σε συνομιλία που είχε με άτομα της συνέλευσης της κατάληψης, μας ανακοίνωσε ότι ο κατειλημμένος χώρος της Ελαίας εμπίπτει στη δικαιοδοσία της υπηρεσίας για την οποία εργάζεται, ενώ έκανε ξεκάθαρη την πρόθεσή της να διαχειρίζεται η ίδια τον χώρο στο μέλλον. Το γεγονός αυτό μας καθιστά σαφές ότι εμφανίζεται ξαφνικά ένα όψιμο ενδιαφέρον της εξουσίας για την κατάληψη, ενδιαφέρον που στην καλύτερη περίπτωση θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ύποπτο. Κι αυτό γιατί το υπουργείο, όπως και οι υπόλοιποι κρατικοί φορείς, επί δεκαετίες επεδείκνυαν πλήρη αδιαφορία για τον συγκεκριμένο χώρο, τον οποίο και είχαν εγκαταλείψει στην τύχη του. Έναν χώρο ο οποίος θα είχε ερημώσει εντελώς, αν δεν του έδιναν ζωή οι άνθρωποι της κατάληψης μέσα από τις εκδηλώσεις και τις δραστηριότητες που πραγματοποιούν εκεί. Αυτή η ξαφνική, λοιπόν, διάθεση του υπουργείου για ενασχόληση με τον κατειλημμένο χώρο της Ελαίας, εύλογα προκαλεί όχι μόνο εντύπωση, αλλά και πολλά ερωτηματικά. Δεν μπορεί παρά να αναρρωτηθεί κανείς κατά πόσο το πρωτοφανές αυτό ενδιαφέρον του υπουργείου σχετίζεται με τις επερχόμενες εκλογές (αυτοδιοικητικές αλλά και βουλευτικές). Άλλωστε, είναι γνωστή και συνιθισμένη τακτική της προεκλογικής περιόδου να γίνεται επίδειξη «εκτέλεσης έργων», «αξιοποίησης κτηρίων» κλπ, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που η επίδειξη αυτή συνδυάστηκε με καταστολή καταλήψεων και κινηματικών δομών.
Η κατάληψη Ελαία είναι ένας ζωντανός χώρος αγώνα, ένας χώρος που εδώ και σχεδόν δέκα χρόνια προσφέρει στέγη σε όλων των ειδών τις αυτοοργανωμένες δομές· από πολιτικές ομάδες και συνελέυσεις μέχρι ομάδες αυτομόρφωσης, αυτοοργανωμένα μαθήματα, αγροκολλεκτίβες, θεατρικες παραστάσεις, πολιτικές εκδηλώσεις, βιβλιοπαρουσιάσεις, προβολές, συναυλίες, συλλογικές κουζίνες, εκδηλώσεις για παιδιά, καλέσματα σε απεργιακες κινητοποιησεις και συμμετοχή σε κοινωνικούς αγώνες. Στο χωρο υπάρχει δανειστικη βιβλιοθηκη και κινηματικο βιβλιοπωλείο. Με τον τρόπο αυτό η κατάληψη μετέτρεψε ένα εγκαταλελειμμένο μέρος σε έναν ελεύθερο κοινωνικό χώρο, ενώ ταυτόχρονα αποτέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί την απτή απόδειξη ότι η οργάνωση και διαχείριση ενός χώρου χωρίς λογικές ιεραρχίας είναι απολύτως εφικτές. Ταυτόχρονα, η ίδια η πρακτική της κατάληψης είναι η πραγμάτωση της πολιτικής μας άποψης, μίας άποψης που απορρίπτει συνολικά την έννοια της εξουσίας, της ιδιοκτησίας και τα παρελκόμενά της. Ως συνέλευση της κατάληψης, επομένως, δεν αντιλαμβανόμαστε τους εαυτούς μας ως ιδιοκτήτες, αλλά ως μία ανοικτή δομή η οποία αφενός συντηρεί και διαχειρίζεται τον χώρο και αφετέρου φροντίζει για τη διατήρηση και την υπεράσπιση του δημόσιου, ελεύθερου και κοινωνικού χαρακτήρα του. Για το λόγο αυτό, δεν είμαστε ούτε στο ελάχιστο διατεθειμένοι να ανεχτούμε οποιονδήποτε προσπαθεί να επιβάλλει λογικές ιδιοκτησίας, είτε αυτός λέγεται ιδιώτης εργολάβος, είτε λέγεται τσιράκι του υπουργείου. Ας γίνει, λοιπόν, ξεκάθαρο σε όλους, και ιδιαίτερα στους εμπλεκόμενους: όποιος προσπαθήσει να μετατρέψει την κατάληψη Ελαία σε τσιφλίκι του, θα μας βρει μπροστά του. Κατάληψη Ελαία